محصول هوش تجاری بانک، محصولی مبتنی بر فناوری برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارائه اطلاعات عملی برای کمک به مدیران کلان، مدیران میانی و سایر کاربران نهایی در تصمیم گیری‌های تجاری آگاهانه تر است. هوش تجاری شامل برنامه‌ها، زیرساخت‌ها، ابزارها و بهترین روش‌هایی است که دسترسی به اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن‌ها را برای بهبود و بهینه‌سازی تصمیمات و عملکرد امکان پذیر می‌کند. BI ابزارها و سیستم‌ها را به نحوی به کار می‌گیرد که نقشی اساسی در روند برنامه‌ریزی استراتژیک در یک بانک داشته باشند. طی پیاده‌سازی سامانه هوش تجاری، داده های مفید جمع‌آوری، ذخیره، پاکسازی، یکپارچه‌سازی و ادغام شده و در نهایت بر بستر انبارداده تولیدی، گزارشات و داشبوردهای مدیریتی در سطوح مختلف اطلاعاتی در اختیاز ذینفعان سامانه قرار می‌گیرد.

بانک‌ محل امن و مناسبی برای نگهداری دارایی‌های نقدی افراد بوده و با ارائه خدمات مناسب مالی و تنوع بخشیدن به خدمات خود با عرضه انواع حساب‌ها، متناسب با نیازهای افراد مختلف در زمان‌های گوناگون به عنوان مرکز جمع‌آوری دارایی‌های نقدی به فعالیت می‌پردازد. سیستم‌های عملیاتی بانک به شکلی است که بیشترین کارآیی و بازدهی را زمانی خواهند داشت که توانایی تحلیل و بررسی دقیق بازار را داشته باشند که این امر می‌تواند با انتخاب یک سیستم هوش تجای مناسب میسر گردد. استفاده از داده‌های مشتریان در سطوح مختلف، جهت کسب حداکثر میزان ممکن در سود دهی و بهبود روش های ارائه انواع سپرده با نرخ سود‌های متفاوت و به تبع آن ارائه انواع تسهیلات به مشتریانی که حداقل ریسک و حداکثر میزان سوددهی را داشته باشد بسیار پراهمیت می‌باشد. با استفاده از راهکارهای هوش تجاری و تحلیل داده‌ها، بانک‌ها می‌توانند علاوه بر بهبود و ساده‌سازی عملیات خود به افزایش بهره‌وری در بازار سرمایه و افزایش میزان سرمایه‌گذاری خود با استفاده از استراتژی های انتخابی بپردازد. با استفاده از این راهکارها میزان خطرات ناشی از مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های مختلف، می‌تواند به طرز چشم‌گیری کاهش یابد.

از سوی دیگر، بانک‌ پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری را تامین مالی می‌کند و هر اقتصاد پویایی برای تداوم رشد و توسعه خود نیاز به جریان دائمی سرمایه‌گذاری دارد. از این رو بانک‌ به عنوان واسطه وجوه، بایستی شناخت کامل از عوامل موثر بر وضعیت سپرده‌های بانکی خود داشته باشند زیرا وضعیت سپرده‌ها بر نقدینگی و ریسک نقدینگی و میزان اعطای تسهیلات و در نتیجه بر هزینه‌ها و درآمدهای عملیاتی بانک تاثیر‌گذاری است.

باتوجه به موارد مذکور، بانک در راستای انتخاب استراتژی‌ بهینه، بررسی عملکرد واحدهای مختلف در کنار اهداف تعریف شده برای هر واحد و همچنین کاهش ریسک،‌ نیازمند پیاده‌سازی و بهره‌برداری از راهکار هوش‌تجاری خواهد بود. طی پیاده‌سازی این سامانه مراحلی طی خواهد شد که عبارتند از:

• مرحله شناسایی نیاز، تحلیل نیاز، شناسایی منابع داده، گردآوری داده‌ها، پالایش داده و …
• مراحل تولید خروجی مانند تحلیل‌های کسب‌وکار، پردازش تحلیلی بر خط، پردازش تراکنشی برخط، پرس و جوها، گزارش‌ها، ابزارهای هشدار و داشبوردهای مدیریتی
• تحویل به بهره‌برداران آن در سطوح مختلف مدیریتی و عملیاتی

یکی از قدرتمندترین ابزارهای مطرح دنیا در حوزه هوش تجاری ابزار Oracle Business Intelligence است. با توجه به قابلیت‌های متعدد این نرم‌افزار و بستر Oracle Fusion Middleware اکثر کسب‌و‌کارهای با حجم اطلاعات مقیاس بزرگ در لایه بصری‌سازی اطلاعات سامانه هوش تجاری،  از این نرم‌افزار بهره می‌گیرند. با توجه به نیاز مجموعه‌های مختلف و به منظور سفارشی و کاربردی‌تر سازی هر چه بیشتر این ابزار مجموعه اقداماتی بر روی آن صورت پذیرفته است که در این مستند به آن اشاره خواهد شد.

ابزار OBIEE یکی از قدرتمندترین ابزارها در مجموعه نرم‌افزارهای ارائه شده برای سامانه هوش تجاری است. با توجه به نیاز مجموعه‌های مختلف نظیر بانک، تلکام، شهرداری، مجموعه‌های فروشگاهی و غیره مجموعه اقداماتی جهت سفارشی‌سازی محیط سامانه یا افزودن ویژگی‌هایی به آن انجام شده است که عبارتند از:

• پیاده‌‍سازی سامانه مدیریت کاربران و سطوح دسترسی به نحوی که مدیریت کاربران از فرآیند فعلی که نیاز به متخصص هوش تجاری با دانش کار با ابزار OBIEE دارد خارج شده و کاربر مدیر دسترسی‌ها با یک نرم‌افزار با کاربری آسان کار کرده و در پس‌زمینه اطلاعات توسط وب سرویس وبلاجیک مدیریت می‌گردد. این نرم‌افزار با اتصال به وب سرویس منابع انسانی بانک و ایجاد نگاشت مابین نقش‌های سازمانی و نقش‌های هوش تجاری امکان لاگین کاربران با نام‌کاربری و رمز عبور تعریف شده خود در سیستم منابع انسانی را میسر می‌سازد
• افزودن زبان فارسی به سامانه هوش تجاری و راست به چپ شدن تمامی محیط سامانه از لایه ساخت گزارشات و داشبوردها تا محیط نمایشی برای کاربر
• افزودن لوگو، انواع فونت فارسی، تولید گزارشات با فرمت مشخص برای ارگان‌های خاص و …
• افزودن CSS ها و قالب های اختصاصی جهت سفارشی سازی محیط OBIEE با توجه به نیازمندی‌های خاص

در این مستند درخصوص سامانه مدیریت کاربران و سطوح دسترسی اطلاعات تکمیلی و توصیفی ارائه خواهد شد و از سایر موارد در بخش نمایی از فرآورده‌های سامانه تصاویری از نحوه پیاده‌سازی ارائه می‌گردد.

انباره داده یک مجموعه‌ از داده‌های موضوع‌گرا، مجتمع، تاریخچه‌ای و غیر فرار است که پشتیبان فرآیندهای تصمیم سازی مدیریتی است. انبارداده به عنوان یک دارایی برای بانک می باشد  در صورت وجود بستر انبارداده، سرویس‌های داده‌ای مختلفی قابل پیاده‌سازی است که مهمترین آن‌ها عبارتند از: رتبه‌بندی مشتریان، مدیریت ریزش مشتری، تشخیص تقلب، تشخیص تخلف، مدیریت دارایی و بدهی، مدیریت ریسک و … در این مستند به معرفی این سرویس‌ها پرداخته خواهد شد و در مستندات دیگری به ازای هرکدام از این موارد، اطلاعات تکمیلی هر پیشنهاد قابل ارائه است.

سیستم بانکی در ایران همچون سایر کشورها به روش‌های مختلف ازجمله تجهیز منابع، تدارک نقدینگی، ارائه ابزار پرداخت، اعطای تسهیلات، ایجاد تعامل میان سرمایه‌گذاری و پس‌انداز و ایجاد تعادل در بخش خارجی بر کل عملکرد اقتصاد کشور تاثیر می‌گذارد. در واقع مهمترین فعالیت سیستم بانکی، جمع‌آوری منابع مالی و تخصیص آن به بخش‌های مختلف اقتصادی است. بانک‌ها، سپرده‌های سرمایه‌گذاران را جذب کرده و آن‌ها را در قالب تسهیلات در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند. به این ترتیب، از یکسو بانک یکی از ارکان مهم در تجهیز پس‌اندازهای خرد و کلان و هدایت آن به‌ سمت بنگاه‌های تجاری و تولیدی است و از سوی دیگر، عامل تبدیل سرمایه‌های راکد اقتصادی به عوامل مولد می‌باشد. بنابراین، می‌توان گفت که نظام بانکی کشور مهمترین جزء تشکیل دهنده بخش مالی اقتصاد بوده که حجم عملیات آن به مراتب بیش از سایر اجزای بخش مالی (شرکت‌های بیمه، بورس اوراق بهادار، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و مؤسسات خصوصی نوپا) است. بنابراین لزوم پیاده‌سازی سیستم‌های داده محور و بررسی اطلاعات حوزه بانکی از ابعاد مختلف بسیار حائز اهمیت است. بر بستر انبارداده جامع بانک، سرویس‌های اطلاعاتی مختلفی قابل پیاده‌سازی است که با توجه به میزان بلوغ مجموعه و اهداف استراتژیک مدیران ارشد، نقشه راه پیاده‌سازی هر یک از این سرویس‌ها معین می‌گردد.

محصول استانداردسازی و مستندسازی هوش تجاری بانک، محصولی مبتنی بر استانداردهای تولید و نگهداری انبارداده و سامانه هوش تجاری است. در کسب و کار بانک با توجه به گستردگی و تعدد منابع اطلاعاتی مختلف جهت برداشت اطلاعات، مستندسازی منابع و نحوه برداشت اطلاعات از هریک پروسه بسیار مهم و در عین حال بسیار پرچالش است. علی رغم اینکه در پروژه هوش تجاری، مستندسازی امری بسیار حیاتی است، اما اغلب تولید و مهم‌تر از آن، بروزرسانی مستندات امری تقریبا غیرممکن است. در سامانه استانداردسازی و مستندسازی سامانه هوش تجاری مستندسازی امری پویا است که به طور خودکار اطلاعات را از فراداده‌های بخش‌های مختلف استخراج می‌نماید.همچنین در این محصول، استانداردهای تولید و نگهداری سامانه هوش تجاری در لایه‌های مختلف انجام کار ارائه می‌گردد.

مستندات برای مدیریت سامانه هوش تجاری نوعی نقشه راه است که کمک می‌کند وضعیت فعلی شناسایی شده تا بتوان آن را به خوبی مدیریت و بهینه سازی کرد. به طور کلی هرکاری که بیش از یک بار انجام شود یا به وسیله چند نفر انجام شود، باید مستند شود و بدیهی است پروژه هوش تجاری شامل  سلسله فرآیندهایی است که دائما در حال تکرار و تکمیل می‌باشند. مستندسازی صحیح به سازگاری و هماهنگ شدن پروژه با شرایط استاندارد کمک شایانی می‌نماید؛ همچنین این امکان را فراهم می‌نماید تا فرآیندهای مختلف کنترل شده و مراحل کار بازنگری گردد.

در صورتی که مستند سازی و ثبت آن‌ها به درستی صورت گرفته باشد، بخش‌های مختلف انجام کار مدیریت شده و از وابستگی پروژه به اشخاص درگیر در پروژه کاسته خواهد شد و با حذف یا اضافه‌شدن یک فرد به پروژه، انتقال اطلاعات به راحتی امکان‌پذیر خواهد بود.

از جمله مزایای این سامانه ارائه اطلاعات به صورت بصری در قالب گزارشات و داشبوردهای اطلاعاتی است به نحوی که دسترسی به اطلاعات از حالت سنتی خارج شده و امکانات مختلفی از جمله جستجوهای ترکیبی بر روی مستندات فراهم گشته است.

در اغلب پروژه‌های هوش تجاری در سازمان‌های اطلاعاتی بزرگ نظیر بانک‌ها، پروژه هوش تجاری توسط پیمانکاران خارج از مجموعه بانک انجام می‌شود، بهره‌گیری از سامانه استانداردسازی و مستندسازی هوش تجاری در مرحله تحویل پروژه از پیمانکار و انتقال دانش فنی انجام کار به کارفرما بسیار کارا می‌باشد.

در تولید سامانه مستندسازی هوش تجاری توجه به معیارهای زیر جزء اصول اولیه بوده است:

• درست بودن (بدون خطا بودن)
• کامل بودن (تمام داده‌های مورد نیاز وجود داشته باشد.)
• جدید بودن (به روز بودن اطلاعات)
• پوشش کامل (منعکس کردن کلیه امور مرتبط)
• معتبر بودن (مطابقت داده‌ها با دامنه قابل قبول)
• تایید شدن (داشتن مهر و امضای معتبر) و….